สรุปองค์ความรู้ที่ได้จากการเรียน Course 531
อะไรเป็นองค์ประกอบสำคัญของโปรแกรมออนไลน์
ความสำคัญของโปรแกรมออนไลน์เพื่อได้รับประสบการณ์ผ่านทางอินเทอร์เน็ต ในปัจจุบันมีการพัฒนาคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีมากมาย จึงนำประโยชน์ของการใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อให้บุคคลเข้าถึงอย่างสะดวกและรวดเร็ว ทั้งยังปรับปรุงการเรียนการสอน ช่วยให้ผู้เรียนเข้าสู่บทเรียนได้ด้วยตนเองไม่ต้องคำนึงถืงเวลาและสถานที่ เพราะผู้เรียนสามารถใช้อินเทอร์เน็ตได้ทุกที่จากเทคโนโลยีใกล้ตัว เช่น มือถือ คอมพิวเตอร์ โน๊ตบุ๊ค
องค์ประกอบที่สำคัญของโปรแกรมออนไลน์มีดังนี้
1.ผู้เรียน (The Students) สามารถสร้างองค์ความรู้ มีการสืบค้นข้อมูลเอง มีความสามารถในการค้นหาแหล่งข้อมูล มีการอภิปรายเพื่อแลกเปลี่ยนความเห็นระหว่างผู้เรียนและผู้สอน มีความคิดสร้างสรรค์ มีการทำงานร่วมกันในกลุ่มผู้เรียน อาจจะมีการทำงานแบบเดี่ยว มีการจับคู่ (pairwork)หรือการทำงานกลุ่ม ตัวผู้เรียนต้องมีความพร้อมทางด้านเทคโนโลยี ผู้เรียนสามารถเรียนที่ไหนเมื่อไรก็ได้ เพราะในชีวิตประจำวันของผู้เรียนในปัจจุบัน บางคนมีอาชีพเป็นครู ต้องการพัฒนาตนเองในสายอาชีพครู เหมาะกับการเรียนแบบออนไลน์ ดีกว่าเรียนในห้องเรียน ซึ่งบางครั้งรถติด ต้องใช้เวลาในการเดินทางมาก การเรียนแบบออนไลน์ช่วยให้ผู่เรียนรู้จักทำงานร่วมกันแบบร่วมมือกัน ผู้เรียนต้องเป็นผู้ใหญ่ มีความรับผิดชอบ เปิดใจ เปิดความคิด เต็มใจในการทำงานร่วมกับเพื่อน ช่วยเหลือกัน มีประสบการณ์ออนไลน์
2.ผู้สอน (The Facilitator ) มีความสำคัญในโปรแกรมออนไลน์ เพราะคอยให้คำแนะนำได้ตลอด มีความรู้ทางโปรแกรมออนไลน์ มีบุคลิกลักษณะ และความคิดเห็นเกี่ยวกับโปรแกรมออนไลน์ รอบรู้ทางการติดต่อในอินเทอร์เน็ต สามารถฝึกผู้เรียนให้มีการพัฒนาทักษะในการใช้โปรแกรมออนไลน์ สนับสนุน ส่งเสริมและให้กำลังใจผู้เรียน ผู้สอนเป็นผู้ออกแบบและจัดระบบการเรียน มีความสามารถในการรวมกลุ่มนักเรียนในการทำงาน และเป็นส่วนหนึ่งในกลุ่มที่คอยแนะนำ สามารถชี้แนะและควบคุมชั้นเรียนให้มีความคิดสร้างสรรค์ เข้าใจวัตถุประสงค์ ผู้สอนเหมือนเป็นผู้อำนวยความสะดวกให้กับผู้เรียน
3.หลักสูตร (The Curriculum) ต้องมีวัตถุประสงค์ที่ชัดเจนโดยใช้เทคโนโลยี ต้องมีมาตรฐานมีการพัฒนาหลักสูตรตามกระบวนการและวิธีการ มีการออกแบบโปรแกรมให้สอดคล้องกับสภาพสังคมปัจจุบัน หลักสูตรให้ผู้เรียนได้ประยุกต์ความรู้ โดยให้ผู้เรียนมีศักยภาพในการคิดแบบความเรียงขั้นสูง มีการจัดกิจกรรมกลุ่ม ให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการพัฒนาทักษะการใช้เทคโนโลยี
4.เทคโนโลยี (The Technology) มีส่วนสำคัญในการเรียนการใช้โปรแกรมออนไลน์ เป็นการเครื่องมือที่อำนวยความสะดวกต่อผู้ใช้ ต้องพร้อมและมีความรวดเร็วในการทำงานที่มีประสิทธิภาพ สามารถตอบสนองต่อวันเวลา และการตอบรับของบุคคล ใช้ในการทำกราฟฟิค วีดิโอ และการโหลดโปรแกรม คอมพิวเตอร์ กล่อง wirelessและโมเด็มก็มีส่วนสำคัญในการเรียนการสอนออนไลน์ เหมือนเป็นสื่อกลางที่ส่งข้อมูลให้กับผู้เรียน
สิ่งที่คำนึงถืงเบื้องต้นของการใช้โปรแกรมออนไลน์
1.ผู้เรียนสามารถเรียนได้ทุกที่ทุกเวลา
2.เป็นประสบการณ์ใหม่ ที่ไม่จำเป็นต้องใช้ซีดี ผู้เรียนต้องฝึกปฏิบัติจริง
3.ประหยัดเวลาและการเดินทาง
4.สามารถแสดงความคิดเห็นและความคิดสร้างสรรค์ได้
5.ปรับปรุงการใช้เทคโนโลยีต่าง ๆ ของตนเอง
6.สามารถจัดลำดับเอกสาร อภิปรายกลุ่มตามที่ผู้เรียนกำหนดเอง
องค์ประกอบสำคัญของโปรแกรมออนไลน์ขึ้นอยู่กับ ผู้เรียน ผู้สอน หลักสูตร และ เทคโนโลยี เป็นสิ่งที่สอดคล้องกันและสัมพันธ์กัน ซึ่งจะขาดสิ่งใดไม่ได้เลยเพราะเป็นองค์ประกอบที่สำคัญและดำเนินการร่วมกัน
เว็บเควสในปัจจุบันเป็นวิธีการเรียนการสอนแบบใหม่ ที่ผ่านทางอินเทอร์เน็ต เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเอง ผู้เรียนสามารถสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง โดยนำความรู้ที่ได้ไปแก้ปัญหา โดยมีกระบวนการทำงานแบบกลุ่ม ผู้เรียนและผู้สอนมีโอกาสพัฒนาทักษะการใช้คอมพิวเตอร์มากขึ้น ผู้สอนเป็นผู้กำหนดบทบาทสมมุติให้ผู้เรียนได้ฝึกปฏิบัติ โดยบางคนเรียกเว็บเควส หรือบทเรียนแสวงรู้
กระบวนการออกแบบเว็บเควส ดังนี้
1.เลือกหัวข้อที่ตรงกับมาตรฐานตัวชี้วัด
2.เลือกออกแบบ เกี่ยวกับใบงานให้ตรงกับมาตรฐานและผู้เรียน
3.อธิบายผู้เรียนเกี่ยวกับการประเมินผล
4.ออกแบบกระบวนการ จัดหาแหล่งเรียนรู้ เมื่อผู้เรียนสงสัยให้เชื่อมโยงใน URL ที่เป็นข้อมูล
5.การจัดวางและตกแต่ง โดยแยกส่วนบทนำ บทสรุปและหน่วยกิต
หมายเหตุ ส่วนที่ยากในการทำเว็บเควสคือการออกแบบใบงาน และออกแบบกระบวนการ
ขั้นตอนการสร้างเว็บเควส ดังนี้
1.เลือกหัวข้อ
2.เลือกการออกแบบ
3.เลือกเครื่องมือในการพัฒนา
4.กระบวนการพัฒนา
5.จัดวางและรวบรวม
6.ประเมินผลเว็บเควส การออกแบบ WebQuest ที่ดีจะต้องทำให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง โดยมีครูเป็นผู้ชี้แนะและผู้อำนวยความสะดวกในการเรียนการสอน เป็นกิจกรรมที่สร้างสรรค์ มีทางเลือกและแนวทางยืดหยุ่นสำหรับผู้เรียนที่จะหาคำตอบและแสวงหาความรู้จากแหล่งความรู้ต่างๆ และเอื้อต่อการเรียนรู้แบบร่วมมือระหว่างผู้เรียน โดยมีองค์ประกอบที่สำคัญอยู่ 8 ส่วน ดังต่อไปนี้
1 ) ภาพรวม(Overview) อธิบายเกี่ยวกับบทเรียน ชื่อกลุ่มวิชา ระดับชั้นของผู้เรียน ระบุสาระและวัตถุประสงค์ บอกแหล่งเรียนรู้ทั้งในและนอกห้องเรียน
2)ขั้นบทนำ (Introduction)
ในขั้นนี้เป็นขั้นเตรียมผู้เรียนให้พร้อมและให้ข้อมูลพื้นฐานเพื่อเข้าสู่กิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อแสวงหาคำตอบ โดยทั่วไปจะเป็นการให้สถานการณ์ และให้ผู้เรียนสามารถปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้ในขั้นต่อๆไป ตามที่ออกแบบไว้ ขั้นนี้ต้องทำให้ผู้เรียนสนใจในการค้นคว้าจากเว็บเควส
3 ) ขั้นภารกิจ (Question and Task)
ขั้นนี้ควรสรุปสั้น ๆให้นักเรียนเข้าใจ ส่วนนี้เป็นส่วนสำคัญที่สุดของเว็บเควสท์ ซึ่งเป็นภารกิจที่ผู้เรียนจะต้องดำเนินการตามกิจกรรมขั้นตอนต่างๆ เพื่อให้ได้คำตอบ ส่วนนี้เป็นส่วนที่ให้เป้าหมายและจุดเน้นสำหรับผู้เรียน ให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการทำงานแบบร่วมมือกัน
4 ) ขั้นแหล่งข้อมูล (Information Resources)
ขั้นนี้เป็นการให้แหล่งข้อมูลเป็นแหล่งข้อมูลที่มีบน website และเชื่อมโยงกับ URL ครูเป็นผู้ชี้แนะจัดเตรียมประกอบไว้เพิ่มเติม เพื่อว่าผู้เรียนจะสามารถนำความรู้เหล่านั้นมาแก้ปัญหาที่ได้รับมอบหมายให้หาคำตอบได้ จาก Powerpoint จากสารานุกรม สิ่งพิมพ์ เป็นต้น
5 ) ขั้นกระบวนการ (Process)
ขั้นนี้ฝึกผู้เรียนให้มีความคิดสร้างสรรค์ด้วย มีกิจกรรมที่นำไปสู่ความคิดขั้นวิเคราะห์ ขั้นสังเคราะห์ และขั้นประเมินผล กิจกรรมนั้นควรที่จะเน้นการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง (Constructivism) และกระบวนการเรียนแบบร่วมมือ (Collaborative Learning) การนำเอกสารข้อโต้แย้งมาวิเคราะห์ร่วมกัน และนำเสนอผลงานโดยใช้เว็บเพจ ตารางสรุป ผังมโนทัศน์ ผังงาน เวนน์ไดอะแกรม เป็นต้น
6) ขั้นให้คำแนะนำ (Guidance)
ขั้นนี้เป็นขั้นให้คำแนะนำเกี่ยวกับการจัดการข้อมูลว่าเป็นอย่างไร ในขั้นนี้อาจนำเสนอในรูปแบบของคำถามที่ต้องการให้หาคำตอบ หรือใบงานที่ต้องการให้ทำให้สมบูรณ์ นอกจากนี้ อาจเป็นตารางเวลา หรือแผนที่ ฯลฯ
7) ขั้นประเมินผล (Evaluation)
ในขั้นนี้ ผู้เรียนแต่ละคนอาจได้เรียนรู้เนื้อหาไม่เหมือนกันหมดทุกอย่าง ดังนั้นจะต้องมีการกำหนดเกณฑ์การประเมิน (Evaluation Rublics) โดยพัฒนาตามวัตถุประสงค์ของหลักสูตรและง่ายต่อความเข้าใจของผู้เรียน ซึ่งอาจเป็นในรูปของการประเมินเชิงมิติ (Rubrics) ที่มีการวางเกณฑ์ต่าง ๆ ที่ชัดเจน ตัวอย่างการประเมินอย่างแท้จริง เช่น การจัดทำแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) ซึ่งสะสมงานทั้งหมดที่ได้จากกระบวนการเรียนรู้ของผู้เรียน การสร้างแผนที่มโนมติ (Concept-map) ซึ่งเป็นการเชื่อมโยงความคิดที่หลากหลาย การเรียนรู้โดยการแก้ปัญหา (Problem based Learning) การเรียนรู้โดยอาศัยโครงงาน (Project-based Learning) ฯลฯ สิ่งเหล่านี้เป็นปัจจัยที่สำคัญในการส่งเสริมการเรียนรู้บน WebQuest การประเมินผลอย่างแท้จริงในสภาพจริง
8)ขั้นสรุป (Conclusion)ขั้นนี้เป็นขั้นให้ผู้เรียนทำการสรุปความคิดรวบยอดที่ผู้เรียนหรือกลุ่มผู้เรียนได้ช่วยกันแสวงหาความรู้ หาคำตอบ และสร้างองค์ความรู้ขึ้นมาใหม่
